|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi haqida |
1994-yil O‘zDJTU qoshida Tarjimonlik fakulteti tashkil qilingan. O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti professori, filologiya fanlari nomzodi, tarjimashunoslik sohasi rivojiga ulkan hissa qo‘shgan yetuk olim, 10 ga yaqin qo‘llanma va darsliklar hamda 100 dan ziyod maqolalar muallifi, 15dan ortiq fan nomzodlari rahbari Mo'minov Omon Mo'minovich shu fakultet dekani etib tayinlandi. 2002-2012 yy. - O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti ingliz tili tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedrasi mudiri, 2012-2017 yy. - O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti tarjimashunoslik kafedrasi professori bo‘lib o‘z faoliyatini olib borgan. Kafedra tarjima masalalariga oid nazariy va amaliy faoliyatni yuritib, tarjima ko‘nikmalari va tarjimon mahorati bilan bog‘liq bo‘lgan vazifalarni amalga oshirgan.
Omon Mo‘minov O‘zbekistonda tarjimashunoslikni yangi bosqichga olib chiqqan zabardast olim edi. Uning “English for translators”, “Translation history”, “Practical translation”, “A Guide to Consequative Translation”, “Yozma tarjima”, “Tarjima nazariyasi” kabi darslik va o‘quv qo‘llanmalari hozirgi kunda ham tarjimon tayyorlovchi oliy o‘quv yurtlarida asosiy o‘quv adabiyotlaridan hisoblanadi.
Kafedrada yetakchi ustoz murabbiylari N.M.Kambarov, X.B.Samigova, B.A.Xolbekova, L.K.Zuparova, G.A.Xalilova, D.E.Inamova, D.U. Mirsagatovalar faoliyat yuritib, kafedra rivojiga o‘z xissalarini qo‘shdilar Kafedra professor-o‘qituvchilari tomonidan ko’plab O‘UM va o‘quv qo‘llanmalar yaratildi.
2022 – 2023 o‘quv yilidan Abduganiyeva Jamila Rustamovna kafedra mudiri sifatida faoliyat boshladi. 2021 – 2022 o‘quv yilidan kafedra 2 qismga bo‘linib quyi kurslar aloxida kafedra bo‘lib ajralib chiqdi va kafedra “Ingliz tili tarjima nazariyasi” kafedrasi deb yuritila boshladi.
Hozirgi kunda kafedrada 37 nafar professor-o‘qituvchi faoliyat yuritadi (24 nafari asosiy, 13 nafari o‘rindosh, jumladan, 2 nafar filologiya fanlari doktori, professor, 4 nafar fan nomzodi (PhD), 1 ta kafedra dosenti, 5 ta katta o‘qituvchi, 7 ta o‘qituvchi). Kafedrada 2021-2022 o‘quv yilida 110 ta ilmiy maqola (xorijiy jurnallarda – 43 ta; mahalliy jurnallarda 67 ta), 2 ta o‘quv qo‘llanma, 10 ta o‘quv-uslubiy qo‘llanma nashr etildi. 2020-2021 o‘quv yilida 25 ta dissertasiyaning kafedra muhokamasi o‘tkazildi. Kafedraga universitet ro‘yxatidan o‘tgan 55 ta mustaqil izlanuvchilar biriktirilgan.
|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi o’quv dasturi |
Kafedrada tarjima nazariyasi bo‘yicha quyidagi yo‘nalishlar mavjud:
1. 5611500 - Gid hamrohligi va tarjimonlik faoliyati (ingliz tili)-bakalavr
2. 5120200 - Tarjima nazariyasi va amaliyoti (ingliz tili)-bakalavr
3.70230201-Qiyosiy tilshunoslik, ligvistik tarjimashunoslik(ingliz tili) -magistratura
4. 70230202- Sinxron tarjima ( ingliz tili)-magistratura
5. 70230203 - Badiiy tarjima (ingliz tili)- magistratura
Kafedrada o‘qitiladigan fanlar:
Bakalavriat yo‘nalishi:
- Asosiy o’rganilayotgan chet tili
- Yozma tarjima
- Ketma –ket tarjima
- Sinxron tarjima
- Leksikologiya
- Nazariy Grammatika
- Nazariy Fonetika
- Badiiy tarjima
- Tillar uqitish metodikasi va ta’lim texnologiyalari
- Stilistika va matn tahriri
- Tarjima nazariyasi va amaliyoti
- Qiyosiy tipologiya
- Shaxslararo komunikatsiya va nutq madaniyati
- Ekskursiya xizmatlarini tashkil etish va boshqarish
- Turistik destinasiyalar geografiyasi
- Turistik resursshunoslik va turistik-ekskursion loyixalashtirish
- Mexmonxona menedjmenti
- Turizm geografiyasi
- Xorijiy delegatsiyalar bilan ishlash
- Og‘zaki tarjima
- Notiqlik san’ati va nutq madaniyati
- Diplomatik etiket
- Amaliy sinxron tarjima
- Tadbirlar tashkil qilish va boshqarish
- Gid tarjimonlarning kasbiy vazifalari
Magistratura yo‘nalishi:
- Ilmiy-texnikaviy matnlar tarjimasi
- Chet tilida ekskursiya olib borish metodikasi
- Leksikografiya
- Og‘zaki tarjima mahorati
- Qiyosiy stilistika
- Xalqaro tashkilotlar va anjumanlarda sinxron tarjima
- Yozma tarjima va tahrir
- Chet tilini o‘qitishda baholash mezonlari
- Rasmiy matnlar tarjimasi
- Terminologiya
- Maxsus matnlar tarjimasi
- Amaliy sinxron tarjima
- Muloqot va tarjima
- Ilmiy tehnikaviy matnlar tarjimasi
- Leksikografiya
- Ogzaki tarjima mahorati
- Xalqaro tashkilot va anjumanda sinxron tarjima
|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi professor-o‘qituvchilari ro'yxati |
|
№ |
F.I.Sh. |
Ilmiy daraja va lavozimi |
|
1 |
Abduganiyeva Jamila Rustamovna |
kafedra mudiri |
|
2 |
Samigova Hushnuda Botirovna |
kafedra professori |
|
3 |
Abdullayeva Shohida Norqulovna |
katta o‘qituvchi |
|
4 |
Xolbekova Begoyim Abduraxmonovna |
kafedra dosenti |
|
5 |
Hamidov Alisher Axmatovich |
katta o‘qituvchi |
|
6 |
Kalimbetov Sharapat Maxsutbayevich |
katta o‘qituvchi |
|
7 |
Umarova Nodira Ikramovna |
katta o‘qituvchi |
|
8 |
Zuparova Lobar Karimovna |
o‘qituvchi |
|
9 |
Mirsagatova Dilorom Ubaydullayevna |
o‘qituvchi |
|
10 |
Alimova Kamola Tursunovna |
o‘qituvchi |
|
11 |
To‘rayev Alisher Ibragimovich |
o‘qituvchi |
|
12 |
Saidova Gulyora Abduxakimovna |
o‘qituvchi |
|
13 |
Kenjayeva Adolat Asrorovna |
o‘qituvchi |
|
14 |
Sobirova Dildora Abduvaliyevna |
o‘qituvchi |
|
15 |
Najimova Perizad Arslanbay qizi |
o‘qituvchi stajyor |
|
16 |
Axmedov Zokir Po‘latovich |
o‘qituvchi stajyor |
|
17 |
Qurbonova Nilufar Nasriddinovna |
o‘qituvchi-stajyor |
|
18 |
Gataullina Maryam Timurovna |
o‘qituvchi-stajyor |
|
19 |
Pardayev To‘lqin Xasan o‘g‘li |
o‘qituvchi-stajyor |
|
20 |
Botirova Xurshida Egamberdiyevna |
o‘qituvchi-stajyor |
|
21 |
Urinova Durdona Farxodovna |
o‘qituvchi-stajyor |
|
22 |
Ne’matova Farida Kamol kizi |
o‘qituvchi-stajyor |
|
23 |
Raxmatullayeva Madina Maxmayusuf qizi |
o‘qituvchi-stajyor |
|
24 |
Tursunova Nilufar Shodiqulovna |
o‘qituvchi-stajyor |
|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasining hamkorliklari tashkilotlari
|
Kafedraning hamkor tashkilotlari:
1. Jahon adabiyoti jurnali
2. O‘zbekturizm
3. O‘zbekiston mehmonxonasi
4. O‘zbekiston havo yo‘llari
5. Yozuvchilar uyushmasi
6.O‘zbekiston davlat konservatoriyasi
7. O‘zbekiston og‘ir atletika federatsiyasi
8. TIV huzuradagi tarjimonlar byurosi
|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi tomonidan o’tkaziladigan madaniy-ma’rifiy tadbirlar va ilmiy seminarlar:
|
Bugungi kunda tarjimonlik sohasini rivojlantirish, malakali tarjimonlarni tayyorlash, turli sohadagi matnlarni sifatli tarjima qilish orqali o‘zbek tili nufuzini oshirish va O'zbek xalqining betakror madaniyati va asarlarini xorijda tanitish dolzarb ahamiyat kasb etib, yurtimizda ustivor yo‘nalishlardan biriga aylanmoqda. Shuningdek, tarjimonlik sohasida ilmiy tadqiqot va innovatsiyalarni rivojlantirish hamda amaliy natijadorlikka ham katta e’tibor qaratilmoqda. O’zbekiston davlat jahon tillari universitetida bo‘lib o‘tgan “TARJIMASHUNOSLIK: MUAMMMOLAR, YECHIMLAR VA ISTIQBOLLAR” mavzusidagi xalqaro ilmiy konferensiyada tarjimonlik sohasiga doir dolzarb masalalar xususida so‘z bordi.
Konferensiyaning ochilish marosimida O‘zDJTU rektori Ulug‘bek Botirovich Azizov so‘zga chiqib, anjumanning muhimligi shundaki, tarjima nazariyasi va amaliyoti sohasidagi muammolarini muhokama qilish uchun bugungi tadbir qulay ilmiy platforma vazifasini o‘taydi deya ta’kidlab o‘tdi.
Konferensiya yalpi majlisida xorijlik va o‘zbekistonlik taniqli olimlar, katta tajribaga ega amaliyotchi tarjimonlar, yosh tadqiqotchilar va universitetlarining professor-o'qituvchilari va boshqalar ishtirok etishdi. Bangladesh Xalq Respublikasining O‘zbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Muhammad Jahongir Alam va Hindiston Elchixonasining Lal Bahodir Shastri nomidagi Hind madaniyati markazi rahbari professor Chander Shekhar ishtiroki anjuman nufuzini yanada oshirdi.
Sapat Xalqaro ta’lim maktabi, Ingliz tili kafedrasi mudiri Azamat Dokturbekov, Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti tadqiqotchisi Chi Daojia, Xitoy Xalq Respublikasi Pekin shahridan tadqiqotchi Guo Tlanyu, Tesol bo‘yicha Osiyo xalqaro maktabi katta o‘qituvchisi Oso Michel Olamide hamda Global va Xalqaro tadqiqotlar oliy maktabi, Markaziy Yevroosiyo tadqiqotlari kafedrasi katta o‘qituvchisi Malik Hodjayev kabi nufuzli xorijlik mexmonlar o'z ma'ruzalari bilan ishtrok etishdi.
Shuningdek, ma’ruzachilar O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan san’at arbobi, akademik Tursunali Qo‘ziyev, O‘zbekistonning Bangladesh va Hindiston davlatidagi sobiq elchisi, yetuk tarjimon Sur’at Mirkosimovlar, Samarqand Davlat chet tillar instituti rektori Ilxomjon Tuxtasinov, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi xalqaro adabiy aloqalar va badiiy tarjima bo‘limi yetakchi mutaxassisi shoir, tarjimon, "Do‘stlik Ordeni" sohibi Nikolay Ilin, O‘zDJTU professori Elmira Denisovna Muratova, O‘zDJTU qoshidagi chet tillarni o‘qitish metodikasi ilmiy-tadqiqot instituti direktori Aziz Raxmonov, O‘zDJTU professori Xushnuda Samigova, O‘zDJTU ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi dosenti, taniqli tarjimon, "Do‘stlik Ordeni" sohibasi Begoyim Xolbekova, O‘zbekiston xalqaro Islom Akademiyasi chet tillar kafedrasi katta o‘qituvchisi Ulug‘bek Yo‘ldoshevlarning tarjimashunoslikning dolzarb masalalari haqidagi chuqur ilmiy-tahliliy ma’ruzalari anjuman ishtirokchilarida katta taassurot qoldirdi.
Konferensiya jarayonida zamonaviy tilshunoslik va tarjima san’atining dolzarb muammolari muhokama qilindi, ularning yechimlari, istiqbolda qilinishi lozim bo‘lgan ishlar haqida fikrlashildi. Xususan, bunda tilshunoslikning dolzarb muammolari, zamonaviy lingvistik yo‘nalishlar, lingvistik tarjimashunoslik, badiiy tarjima muammolari, qiyosiy tipologiya va tillarni qiyosiy o‘rganishga oid ilmiy ma’ruzalar tinglandi. Shu bilan birga, tarjimonlar tayyorlashning ilmiy-nazariy tomoni bevosita sohaga oid darslik, o‘quv qo‘llanmalari, zamon ruhiga mos, bugungi kun talabiga javob beradigan tarjima nazariyasiga doir darslik va turli lug‘atlarni yaratish sohasida hamkorlikni rivojlantirish, tarjimani o'qitishga oid materiallarni ishlab chiqish bo‘yicha tavsiyalarni ishlab chiqish, mazkur sohada kadrlar tayyorlash kabi o‘ta dolzarb masalalar ham muhokama qilindi.
Konferensiya ishi «Tarjimaning nazariy va amaliy muammolari», «Gid-hamroligi va tarjimonlik faoliyatiga oid nazariy va amaliy muammolar yechimlari», «Qiyosiy adabiyotshunoslik va chog‘ishtirma tilshunoslikning nazariy asoslari», «Ta’lim va tarbiya metodikasi», «Ilm, ma’rifat va raqamli texnologiya» kabi shoʻbalarga bo‘lingan holda davom etdi. Konferensiya ishtirokchilarida fandagi ushbu sohalardagi yangiliklar asosida zaruriy bilim va ko‘nikmalarni shakllantirildi.
Ushbu konferensiyaga 200 dan ziyod ilmiy maqolalar yuborildi va ular konferensiya materiallari elektron ilmiy to‘plam ko‘rinishida ISBN raqami bilan chop etildi. Bunda, to‘plam ResearchGate xalqaro tizimiga joylashtirilib ilmiy maqolalar Google Scholar xalqaro bazasida indeksasiyalandi.
Ushbu to‘plam tarjimonlik sohasida ilmiy tadqiqotlar olib borayotgan professor – o‘qituvchilar va tadqiqotchilarning ilmiy natijalarini bayon etish, bilim va tajribalarini oshirish, xalqaro va mahalliy olimlar o‘rtasida o‘zaro muloqotni rivojlantirishga xizmat qiladi.
Mamlakatning tarjimonlik sohasidagi muamolar, ularning yechimi va rivojlantirish imkoniyatlari, chet el mamlakatlari tajribasi va ularning joriy etilishi bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi. "Tarjimashunoslik: muammolar, yechimlar va istiqbollar" xalqaro ilmiy konferensiyasini кelgusida "Tarjimashunoslik: muammolar, yechimlar va istiqbollar" xalqaro forum formatiga o'zgartirilib har yili muntazam ravishda o'tkazib borilishi maqsadga muvofiq degan to'xtamga kelindi.
Ingliz tili tarjima nazariya kafedrasi professor –o’qituvchilari tomonidan o’tkazilgan ilmiy –amaliy seminarlarining qisqacha bayoni:
2021 yil 9 oktyabr kuni O‘zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti Tarjimonlik fakulteti binosining 210 ma’ruzalar xonasida "Ustozlar va murabbiylar nutqida ritorika: dars muvaffaqiyati sirlari" mavzusi bo‘yicha seminar bo‘lib otdi. Seminar Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasining filologiya fanlari doktori, professori Samigova Xushnuda Botirovna tomonidan olib borildi, shuningdek jarayonda Tarjimonlik fakulteti professor-o‘qituvchilari, biriktirilgan doktorantlar, bundan tashqari mustaqil izlanuvchilar, magistrantlar va iqtidorli talabalar faol qatnasishdi.
Ta’kidlash joizki, o‘qituvchilar notiqligiga bag‘ishlangan ilmiy seminar samarali bo‘lib, barcha ishtirokchilar uchun katta foyda keltirdi.
Eslatib o‘tish lozimki, ushbu loyiha ingliz tili tarjimasi nazariyasi kafedrasi tomonidan tashkil etilgan va bu loyihadan umidlari katta, uning pirovard maqsadi esa - bugungi kun talablariga javob beradigan yangi ta’lim sifatiga erishishdir.
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi tomonidan utkazilgan “Kredit modul tizimi va Hemis axborot tizmidagi o’qituvchi vazifasi” mavzusidagi seminarning qisqacha bayoni:
2021 yil 14 oktyabr kuni O‘zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti Tarjimonlik fakulteti binosining 210 ma’ruzalar xonasida "Kredit modul tizimi va HEMIS axborot tizmidagi uqituvchi vazifasi”mavzusi bo‘yicha seminar bo‘lib otdi. Seminar Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi uqituvchisi Alimova Kamola Tursunovna tomonidan olib borildi. Seminarda Tarjimonlik fakulteti professor-o‘qituvchilari faol qatnashishdi.
Seminarda Kredit modul tizimi va HEMIS axborot tizimi haqida umumiy ma’lumot, uning afzalliklari va yangi kiritilgan qo’shimcha funksiyalari haqida ma’lumot berildi. O’qituvchilar o’zlarining qiziqtirgan barcha savollariga javob oldilar va Kredit modul tizmi va HEMIS platformasini haqida tuliq ma’lumotga ega bo'ldilar!
|
Ingliz tili tarjima nazariyasi kafedrasi professor-o‘qituvchilarning nashrlari: |
1. X.B.Samigova. Nutq madaniyatining ritorik aspekti. Monografiya. – Toshkent, Fan va texnologiya, 2016.
2. X.B.Samigova. English and Uzbek Dictionary of Speech Formulas / Ingliz va o‘zbek tillarida nutqiy formulalar lug‘ati. Lug‘at. Toshkent, Fan va texnologiya, 2016.
3. X.B.Samigova. Ingliz va o‘zbek tillarida ekspressivlikning ifoda etilishi Monografiya. –Riga, Latvia, Lambert Academic publishing, 2019.
4. X.B.Samigova. Expressing the English and Uzbek famous peoples’ names by the means of periphrases.Monografiya. –Riga, Latvia, Lambert Academic publishing, 2019.
5. X.B.Samigova va boshqalar. See you again in Uzbekistan. Reference book/Dictionary. – Riga, Latvia, Lambert Academic publishing, 2020.
6. X.B.Samigova va boshqalar. English. Darslik. – Toshkent, IIV akademiyasi, 2020.
